Spring naar inhoud

Dermatofyten

Verwekker/klinisch beeld

Dermatofyten

Algemene informatie

Dermatofyten zijn schimmels die voornamelijk oppervlakkige infecties van huid (tinea)  en nagels (onychomycose) veroorzaken.

Bekende klinische beelden door Trichophyton sp en Microsporum sp zijn:

  • tinea capitis: één kale, schilferende plek wordt meestal door Microsporum sp veroorzaakt, bij meerdere plekjes is er doorgaans sprake van Trichophyton sp.
  • Favus, een importziekte, wordt veroorzaakt door T schoenleinii, hierbij zijn kelkvormige gele korsten op de haarzakjes te zien.
  • tinea barbae: cave secundaire bacteriële infecties met S aureus
  • tinea corporis: één of meer rode, schilferende ringvormige plekken met genezing vanuit het centrum, ook wel ringworm genoemd.  Lokale variant tinea cruris.
  • tinea pedis: ook wel athlete’s foot genoemd

Verwekkers van onychomycosen zijn naast de Trichophyton sp o.a. ook Scopulariopsis brevicaulis en gisten. Infecties van vingernagels worden vooral door gisten veroorzaakt, teennagelinfecties voornamelijk door dermatofyten. Als de nagelwallen ook ontstoken zijn spreken we van paronychia.

Diagnostiek

  • Dermatofyten PCR: in de meeste gevallen is geen aanvullende diagnostiek nodig. Indien wel, dan is het belangrijk materiaal op de juiste manier af te nemen:
    • huidschilfers (zonder mesje) > van de rand van een actieve laesie
    • haren > met haarwortel en al uittrekken
    • nagel > materiaal afnemen op grens aangedane en gezonde nagel, dus eerst zo veel mogelijk aangedane nagel verwijderen.
    • huidbiopt > de PCR is niet gevalideerd voor dit materiaal

      Bij een negatieve PCR en aanhoudende klinische verdenking op een schimmelinfectie kan een kweek overwogen worden.

      De PCR toont alleen de meest gangbare dermatofyten aan: T rubrum, violaceum, tonsurans, mentagrophytes/ interdigitale Microsporum sp.
  • Kweek schimmels: indicatie uitsluitend negatieve PCR en aanhoudende klinische verdenking op een schimmelinfectie. Vermeld duidelijk op het aanvraagformulier dat het een 2 monster voor kweek bij negatieve PCR betreft.
Dermatofyten PCR
afnamemateriaal huidschilfers (zonder mesje), haren, nagel, biopt, in een steriel potje
bewaarconditie na afname kamertemperatuur
inzetfrequentie 2 keer per week
duur onderzoek 1-4 dagen
Schimmelkweek
afnamemateriaal huidschilfers (zonder mesje), haren, nagel, biopt, in een steriel potje
bewaarconditie na afname kamertemperatuur
inzetfrequentie dagelijks
duur onderzoek 2 weken