Spring naar inhoud

Echinococcus

Echinokokkose

Verwekker/klinisch beeld

Echinococcus, echinokokkose

Algemene informatie

Echinokokkose is een parasitaire infectie die ontstaat door ingestie van eieren via met feces gecontamineerde grond, voedsel of water. Niet door het eten van besmet vlees. De mens is voor zijn omgeving niet besmettelijk. Klinische beelden zijn afhankelijk van het type parasiet. In het bloed is soms sprake van eosinofilie.

E granulosus = hondenlintworm

Na ingestie van de eieren penetreren de larven de darmwand en ontwikkelen zich in de mens tot een blaasworm ( hydatide, echinococcuscyste), een met vocht gevulde cyste waarin zich de infectieuze protoscolices bevinden. Klachten ontstaan doorgaans pas na jaren door de massawerking van de cyste in een orgaan. Vooral in de lever en longen worden cysten gevonden.

Deze vorm van cysteuze echinokokkose komt wereldwijd voor en wordt in Nederland met name gezien bij immigranten.

E multilocularis = vossenlintworm

Na ingestie van eieren ontstaat net als bij E granulosus  een blaasworm of hydatide. Dit zijn echter geen duidelijke met vocht gevulde cysten maar onregelmatige holtes met centrale necrose die sterk lijken op een invasieve tumor. Door deling ontstaan steeds nieuw hydatiden die zich hematogeen kunnen verspreiden. In vrijwel alle gevallen is de lever aangedaan. Een onbehandelde E multilocularis infectie heeft een mortaliteit van 63-93% na 10 jaar.

Zie voor meer informatie de LCI-richtlijn Echinokokkose

Diagnostiek

  • Microscopie: protoscolices in hydatide vloeistof (E granulosus)
  • Serologie: kan negatief zijn door afkapseling van de cyste (E granulosus), met name bij longcysten. Er kan serologisch onderscheid gemaakt worden tussen een infectie met E granulosus en E multilocularis.
  • PCR: uitsluitend na overleg met arts-microbioloog, aantonen Echinokokken DNA
Microscopie
afnamemateriaal hydatidevloeistof, feces
bewaarconditie na afname koelkast (2-8 ºC)
inzetfrequentie ma/di/wo/do/vr
duur onderzoek 1 dag
Serologie
afnamemateriaal stolbloed, liquor
bewaarconditie na afname koelkast (2-8 ºC)
inzetfrequentie extern laboratorium
duur onderzoek 2 weken
PCR
afnamemateriaal hydatidevloeistof, biopt
bewaarconditie na afname koelkast (2-8 ºC)
inzetfrequentie extern laboratorium
duur onderzoek 1 maand