Echinococcus
Echinokokkose
Verwekker/klinisch beeld
Echinococcus, echinokokkose
Algemene informatie
Echinokokkose is een parasitaire infectie die ontstaat door ingestie van eieren via met feces gecontamineerde grond, voedsel of water. Niet door het eten van besmet vlees. De mens is voor zijn omgeving niet besmettelijk. Klinische beelden zijn afhankelijk van het type parasiet. In het bloed is soms sprake van eosinofilie.
E granulosus = hondenlintworm
Na ingestie van de eieren penetreren de larven de darmwand en ontwikkelen zich in de mens tot een blaasworm ( hydatide, echinococcuscyste), een met vocht gevulde cyste waarin zich de infectieuze protoscolices bevinden. Klachten ontstaan doorgaans pas na jaren door de massawerking van de cyste in een orgaan. Vooral in de lever en longen worden cysten gevonden.
Deze vorm van cysteuze echinokokkose komt wereldwijd voor en wordt in Nederland met name gezien bij immigranten.
E multilocularis = vossenlintworm
Na ingestie van eieren ontstaat net als bij E granulosus een blaasworm of hydatide. Dit zijn echter geen duidelijke met vocht gevulde cysten maar onregelmatige holtes met centrale necrose die sterk lijken op een invasieve tumor. Door deling ontstaan steeds nieuw hydatiden die zich hematogeen kunnen verspreiden. In vrijwel alle gevallen is de lever aangedaan. Een onbehandelde E multilocularis infectie heeft een mortaliteit van 63-93% na 10 jaar.
Zie voor meer informatie de LCI-richtlijn Echinokokkose
Diagnostiek
- Microscopie: protoscolices in hydatide vloeistof (E granulosus)
- Serologie: kan negatief zijn door afkapseling van de cyste (E granulosus), met name bij longcysten. Er kan serologisch onderscheid gemaakt worden tussen een infectie met E granulosus en E multilocularis.
- PCR: uitsluitend na overleg met arts-microbioloog, aantonen Echinokokken DNA
| afnamemateriaal | hydatidevloeistof, feces |
| bewaarconditie na afname | koelkast (2-8 ºC) |
| inzetfrequentie | ma/di/wo/do/vr |
| duur onderzoek | 1 dag |
| afnamemateriaal | stolbloed, liquor |
| bewaarconditie na afname | koelkast (2-8 ºC) |
| inzetfrequentie | extern laboratorium |
| duur onderzoek | 2 weken |
| afnamemateriaal | hydatidevloeistof, biopt |
| bewaarconditie na afname | koelkast (2-8 ºC) |
| inzetfrequentie | extern laboratorium |
| duur onderzoek | 1 maand |