Spring naar inhoud

Helicobacter pylori

Verwekker/klinisch beeld

Helicobacter pylori

Algemene informatie

Helicobacter pylori is een Gram-negatieve spiraalvormige bacterie die al eind 19e eeuw beschreven werd in preparaten van patiënten met een maagzweer maar toen niet gezien werd als een mogelijke oorzaak daarvan. Inmiddels is duidelijk dat de bacterie betrokken is bij maagzweren en zweren in het duodenum. Via chronische ontsteking kan de bacterie ook een rol spelen bij het ontstaan van maagkanker. Asymptomatisch dragerschap komt veel voor.

De prevalentie van H pylori infecties is laag (10-20%) in ontwikkelde landen en duidelijk hoger in minder goed ontwikkelde landen (tot 90%).

Overdracht is van mens op mens, waarschijnlijk feco-oraal en via voedsel/drinkwater.

Diagnostiek

  • Feces-antigeentest: 1ste keus, is betrouwbaar, goedkoop en ook geschikt om het effect van behandeling te controleren. Het gebruik van protonpompremmers (PPI), bismuthpreparaten en antibiotica kan leiden tot fout-negatieve testen. Deze middelen vanaf tenminste 2 weken voorafgaand aan de fecestest niet meer gebruiken.

    Als er na behandeling geen klachten meer zijn is er geen noodzaak voor een controle. Omdat de fecestest nog enige tijd na behandeling positief kan blijven dient een eventuele controletest pas na 4 weken afgenomen te worden.
  • Serologie: beperkte indicatie, de aanwezigheid van antistoffen zegt niets over een actuele infectie en de respons van de titer na behandeling is variabel.
  • Kweek: indicatie is met name onvoldoende respons op ingezette behandeling. De kweek wordt verricht op een biopt verkregen middels gastroscopie. Indien H pylori wordt gekweekt zal ook een gevoeligheidsspectrum worden bepaald. Het is essentieel dat biopten zo snel mogelijk (bij voorkeur zelfde dag) na afname naar het laboratorium worden gebracht.
Feces-antigeentest
afnamemateriaal feces
bewaarconditie na afname koelkast (2-8 ºC)
inzetfrequentie 2 keer per week: di/vr
duur onderzoek 4 dagen
Serologie Helicobacter
afnamemateriaal stolbloed
bewaarconditie na afname koelkast (2-8 ºC)
inzetfrequentie di/do
duur onderzoek 1 dag
Kweek Helicobacter
afnamemateriaal biopt heliobacter (HPTM)
bewaarconditie na afname koelkast (2-8 ºC)
inzetfrequentie dagelijks
duur onderzoek 7 dagen