Legionella
Verwekker/klinisch beeld
Legionella species
Algemene informatie
Legionella wordt meestal overgedragen via wateraerosolen (douches, koeltorens, whirlpool ed) maar ook aarde en potgrond kunnen bron besmetting zijn. De incubatieperiode duurt 2-19 dagen maar 85% wordt binnen 10 dg na blootstelling ziek. Klinische beelden zijn een acuut griepachtig beeld, Pontiac fever, dat spontaan herstelt in 2-7 dagen of een (atypische) pneumonie. In veel gevallen gaat de pneumonie gepaard met neuropsychologische stoornissen (hoofdpijn, lethargie, verwardheid), soms ook diarree, misselijkheid en/of braken en is ziekenhuisopname noodzakelijk. Het herstel kan maanden tot jaren duren.
Legionellose (veteranenziekte) is een meldingsplichtige ziekte (C).
Voor meer informatie zie de LCI-richtlijn Legionellose
Diagnostiek
- Serologie: seroconversie kan 3 weken tot 3 maanden duren en is daarom niet zinvol in de acute situatie. Tussen het 1ste en 2de serummonster moet minimaal 3 weken zitten.
- Urine-antigeentest: deze snelle test is alleen zinvol voor vroege diagnostiek in de 2e lijn bij ernstige gevallen (in alle ander situaties is de sensitiviteit te laag) en toont alleen Legionella pneumophila serogroep 1 aan.
- Kweek Legionella: de sensitiviteit van de kweek is sterk afhankelijk van de ernst van het ziektebeeld en de kwaliteit van het ingestuurde materiaal. Bij voorkeur materiaal uit de lagere luchtwegen insturen. Kweken is vooral van epidemiologisch belang.
- PCR Legionella: de sensitiviteit van de PCR is hoger dan de kweek maar ook afhankelijk van de ernst van het ziektebeeld en de kwaliteit van het ingestuurde materiaal.
| afnamemateriaal | stolbloed |
| bewaarconditie na afname | koelkast (2-8 ºC) |
| inzetfrequentie | di/do |
| duur onderzoek | 1 dag |
| afnamemateriaal | urine |
| bewaarconditie na afname | koelkast (2-8 ºC) |
| inzetfrequentie | ma/di/wo/do/vr/za/zo |
| duur onderzoek | 1 uur na binnenkomst op lab |
| afnamemateriaal | sputum, afzuigsel, broncho-alveolaire lavage |
| bewaarconditie na afname | koelkast (2-8 ºC) |
| inzetfrequentie | ma/di/wo/do/vr/za/zo |
| duur onderzoek | 1 week |
| afnamemateriaal | sputum, afzuigsel, broncho-alveolaire lavage |
| bewaarconditie na afname | koelkast (2-8 ºC) |
| inzetfrequentie | ma/di/wo/do/vr/za |
| duur onderzoek | 1 dag |