Spring naar inhoud

Leishmania

Leishmaniasis

Verwekker/klinisch beeld

Leishmania, leishmaniasis

Algemene informatie

Leishmaniae zijn weefselparasieten die voornamelijk intracellulair in mononucleaire fagocyten leven. Er zijn meer dan 20 soorten pathogeen voor de mens.

Klinische beelden zijn:

  • cutane leishmaniasis
  • mucocutane leishmaniasis
  • viscerale leishmaniasis (kala azar)

Het reservoir voor Leishmania is afhankelijk van de geografische locatie en de soort en kan zowel mens als dier (o.a hond, vos, wolf, hazen) zijn. Transmissie vindt plaats door middel van de steek van een zandvlieg. Viscerale Leishmania kan ook direct van mens op mens overgedragen worden, met name via bloed.

Zie voor meer informatie de LCI-richtlijn Leishmaniasis

Diagnostiek

  • Microscopie: mogelijk op aspiraten van weefsel of biopten, kan echter fout-negatief zijn en soortidentificatie is niet mogelijk. Bij voorkeur materiaal voor PCR aanbieden.
  • Serologie: niet zinvol bij cutane leishmaniasis wegens ontbreken meetbare antistofrespons. Goede sensitiviteit bij viscerale leishmaniasis. Serologie kan geen onderscheid maken tussen een reeds doorgemaakte of nieuwe infectie.
  • PCR Leishmania: eerste keus voor de diagnose van cutane leishmaniasis (op huidbiopt van rand actieve laesie).
Microscopie
afnamemateriaal huidbiopt (rand actieve laesie), beenmerg, leverbiopt, miltbiopt
bewaarconditie na afname koelkast (2-8 ºC)
inzetfrequentie ma/di/wo/do/vr
duur onderzoek 1 dag
Serologie Leishmania
afnamemateriaal stolbloed
bewaarconditie na afname koelkast (2-8 ºC)
inzetfrequentie doorgestuurd naar extern laboratorium
duur onderzoek 2 weken
PCR Leishmania
afnamemateriaal EDTA bloed, huidbiopt, beenmerg, leverbiopt, miltbiopt
bewaarconditie na afname koelkast (2-8 ºC)
inzetfrequentie doorgestuurd naar extern laboratorium
duur onderzoek 3-4 weken