Treponema pallidum
Syfilis, lues
Verwekker/klinisch beeld
Treponema pallidum, syfilis, lues
Algemene informatie
Syfilis (lues) wordt seksueel overgedragen via direct contact met actieve laesies. De incubatieperiode is gemiddeld 3 weken (10-90 dagen) voor het ontstaan van de primaire laesie. Het klinische beloop is zeer wisselend en kan worden ingedeeld in primaire, secundaire, latente en tertiaire syfilis. De klassieke laesie van primaire syfilis is een solitair pijnloos ulcus (ulcus durum). Bij secundaire syfilis staan huid- en of slijmvliesafwijkingen (o.a. condylomata lata) op de voorgrond. Hierna volgt een periode zonder verschijnselen, de latente syfilis. Tertiaire syfilis kan grofweg ingedeeld worden in neurosyfilis, cardiovasculaire syfilis en late benigne syfilis.
HIV positieve patiënten en zwangere vrouwen hebben een verhoogde kans op een ernstiger en of afwijkend beloop. Preventie van congenitale syfilis is gebaseerd op screening in het 1e trimester van de zwangerschap. Het risico van overdracht is het grootst in het 3de trimester.
Zie voor meer informatie de LCI-richtlijn syfilis en SOAAIDS.nl
Diagnostiek
- Serologie lues/syfilis: bij verdenking neurosyfilis is het belangrijk zowel bloed als liquor in te sturen, bij voorkeur op dezelfde dag afgenomen. Bij verdenking op congenitale syfilis graag direct na de bevalling bloed van kind (niet navelstrengbloed) en moeder, afgenomen op dezelfde dag, insturen.
- Treponema pallidum PCR: indicatie zeer vroege fase infectie waarbij de serologie niet correspondeert met de kliniek.
| afnamemateriaal | stolbloed, liquor |
| bewaarconditie na afname | koelkast (2-8 ºC) |
| inzetfrequentie | ma/di/wo/do/vr |
| duur onderzoek | 1 dag |
| afnamemateriaal | biopt, uitstrijk ulcus durum, liquor (min 200µl) |
| bewaarconditie na afname | koelkast (2-8 ºC) |
| inzetfrequentie | ma/di/wo/do/vr |
| duur onderzoek | 1 dag |