Epstein-Barr-virus

Epstein-Barr-virus, EBV, mononucleosis infectiosa, ziekte van Pfeiffer 

EBV wordt overgedragen via speekselcontact, bloedtransfusie en transplantatie en infecteert vervolgens humane B-cellen. De incubatietijd varieert van gemiddeld 4-10 dagen bij kinderen tot 4-7 weken bij jong volwassenen. Het klinische beeld is afhankelijk van de leeftijd en immuunstatus van de patiënt. Bij jonge kinderen is de infectie doorgaans asymptomatisch. Jong volwassenen daarentegen presenteren zich meestal met de trias keelpijn, koorts en lymfadenopathie, de klassieke ziekte van Pfeiffer of mononucleosis infectiosa. Complicaties zijn o.a.  hepatitis, myocarditis en miltruptuur.

Denk differentiaal diagnostisch ook aan Cytomegalovirus (CMV), dat eveneens een mononucleosis-achtig beeld kan geven.

Immuun gecompromitteerde patiënten hebben een verhoogde kans op een ernstig beloop en complicaties zoals een chronisch persisterende infectie en PTLD (posttransplant lympho-proliferative disorder).

Zie voor meer informatie de LCI richtlijn Pfeiffer, ziekte van

Diagnostiek

• Serologie EBV: deze bepaling heeft vooral bij kinderen de voorkeur boven de een bepaling van heterofiele antistoffen (Paul-Bunell, Monosticon) vanwege de hogere sensitiviteit en de mogelijkheid te differentiëren tussen primaire dan wel doorgemaakte infectie.

Tijdens een infectie worden antistoffen gevormd tegen:

• het virus-capside antigeen (= VCA)
• het vroege virusantigeen (early antigen = EA)
• het kernantigeen (Epstein-Barr nuclear antigen = EBNA)

Bij een primaire infectie zijn antistoffen tegen VCA aanwezig en (nog) niet tegen EBNA. VCA-IgG en EBNA blijven na een doorgemaakte EBV-infectie levenslang aantoonbaar.

• EBV-DNA PCR: uitsluitend bij immuun gecompromitteerde patiënten.